Vietnam

Onderwijs
Vergeleken met andere arme landen heeft Vietnam een zeer goed opgeleide bevolking. De leer van Confucius, die tot voor kort van grote invloed was op het maatschappelijk leven is hier vooral debet aan. Veel Vietnamezen zien een goede opleiding als het middel om vooruit te komen.


Slechts 15% van de inwoners is analfabeet. Dit is het laagste percentage van heel Azië. Het basisonderwijs telt twee niveaus: een onderbouw van vijf jaar en een bovenbouw van vier jaar. Er is leerplicht voor kinderen van 5 tot 15 jaar. Het onderwijs is gratis. Doordat leerkrachten slecht zijn opgeleid en scholen kampen met een gebrek aam meubilair en boeken, steken de leerlingen eigenlijk veel te weinig op. Veel kinderen haken na de basisschool al af, ca. een derde van de kinderen bezoekt het voortgezet onderwijs. Het voortgezet onderwijs duurt drie jaar en kan toegang geven tot hogeschool of universiteit.

In de loop van de geschiedenis is de geschreven taal nogal aan veranderingen onderhevig geweest. Vroeger bestond het Vietnamese schrift uit Chinese karakters. In de 8ste eeuw kwam hier een variant op. Maar met de komst van de Fransen ontstond er een nieuw schrift, wat is gebaseerd op het Latijnse alfabet, het ch˜u'quôc ng˜u' dat werd ontwikkeld door de Franse Jezuiet en missionaris Alexandre de Rhodes.
Ongeveer 80% van de hedendaagse woorden zijn ontleend aan het Chinees. De  Fransen zorgden voor woorden als pho mat = fromage=kaas; so co la =chocolat=chocolade en mu tat= moutarde=mosterd. De Amerikanen brachten natuurlijk veel Engelse woorden in en toen na de oorlog Vietnam dikke maatjes werd met Rusland, viel er ook her en der wat Russische invloed te bespeuren.

In de Mekongdelta spreken zoveel mensen Khmer dat de plaatselijke televisie programma’s in deze taal uitzendt. In de handel en in het onderwijs worden ook het Engels en het Frans gesproken. Vooral in het noorden ook Russisch maar na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, vanaf 1989, nam de interesse voor deze taal sterk af.
De 53 etnische minderheden van Vietnam hebben ieder een eigen dialect, dat voor de Vietnamezen onbegrijpelijk is.

De grammatica is eenvoudig. Er bestaan geen lidwoorden, zelfstandige naamwoorden hebben geen meervoudsvorm en werkwoorden worden niet verbogen. Door woorden als ‘reeds’ en ‘nog niet’ toe te voegen, geeft men het verschil aan tussen verleden en toekomende tijd.

De uitspraak van het Vietnamees is daarentegen zeer ingewikkeld. Het Vietnamees is een toontaal met eenlettergrepige woorden die men op zes verschillende toonhoogtes kan uitspreken: toonloos, stijgend, snel dalend, langzaam dalend, zwevend of onderbroken. Hierdoor kan een woord zeer veel verschillende betekenissen hebben. Het woord ‘Be’ bijvoorbeeld betekent naar gelang van het accent flesje, vlot, klein, breken, zich schamen, kalf, standpunt, op de arm dragen, oceaan, banaanblad of troon.
De toonhoogte wordt aangegeven met diakritische tekens boven of onder de vocalen. Om het nog wat ingewikkelder te maken worden in noord en zuid sommige letters verschillend uitgesproken.

Het Vietnamese schrift bestaat uit 22 letters met daaraan toegevoegd een hele reeks licht veranderde letters, waarvan de uitspraak niet altijd met die in het Nederlands overeenkomt.