Australië

Van Wagiman tot Yimidhirr
De traditionele aboriginal-gemeenschappen spreken per groep hun eigen taal en beheersen vaak ook nog verschillende andere aboriginal talen. Zij spreken vaak nauwelijks Engels in tegenstelling tot de aboriginals in de steden en de plattelandsgemeentes. Volgens een wijdverbreid verhaal vroeg de eerste Engelse ontdekkingsreiziger die een kangoeroe voorbij zag hoppen, aan een aboriginal: "Hoe heet dat beest?". "Kangoeroe",
antwoordde de man, wat in zijn eigen taal betekende ‘Hoe bedoelt u?’

De werkelijkheid is prozaïscher. Op 12 juni 1770 ontdekte de Engelse kapitein James Cook het Grote Barrièrerif, het koraalrif langs de noordoostkust van Australië, door daar met zijn schip de Endeavour tegenop te varen. In de twee maanden die de scheepstimmerlieden nodig hadden om het gat in de romp te dichten, maakten Cook en zijn mannen nader kennis met de fauna rond de plaats die nu Cooktown heet in Queensland.
Een van Cooks metgezellen, de natuurvorser Joseph Banks, ontmoette een dier zoals hij nog nooit had gezien. Het meest kenmerkende, noteerde hij in zijn dagboek, was het springen op de achterpoten, waarbij de dieren een enorme snelheid konden bereiken — het enige exemplaar dat zijn greyhound te pakken kreeg, was een jong. De plaatselijke bevolking noemt die springers 'kangaroo', schreef Banks. Hij ving het woord op in het gebied waar nog steeds de aboriginaltaal Guugu Yimidhirr wordt gesproken. Inderdaad betekent gangurru in die taal 'grote zwarte kangoeroe'. De aboriginals hadden het dus over een soort kangoeroe, terwijl de Engelsen het opvatten als een woord voor alle soorten. De spraakverwarring begon juist daarna, toen Engelsen ook in andere delen van Australië, waar andere talen gesproken werden, het woord kangoeroe gebruikten. Andere aboriginals dachten dat kangoeroes 'eetbare dieren' betekende, en begrepen dat Engelsen de koeien die ze meenamen zo noemden.

Aboriginals in weer een andere streek namen kangoeroe over van de Engelsen als naam voor een dier dat zíj voor het eerst zagen: het paard. Er is niet veel te vinden op Internet over de vele Aboriginals talen. Wagiman is er één van. Het wordt nog maar door een kleine groep (oude) mensen gesproken in het Northern Territory.De gramatica is nogal complex. De meeste woorden bestaan uit meerdere onderdelen verbonden met een streepje ertussen zoals bijvoorbeeld:

Katherine-gunda ba-di-nya-ma wat zoiets betekent als Ze komen uit Katharine

Meer informatie over aboriginals talen vindt je hier

G’de mate
De officiële taal van Australië is natuurlijk het Engels, maar dan wel met een zeer speciaal accent. Ook kent het woorden die in het Engels of Amerikaans niet voorkomen. Het Australische Engels wordt "strine" genoemd, en kan teruggevoerd worden tot de eerste voornamelijk Ierse gevangenen in Australië. en het slang van het Londense Cockney. Het nasale strine is geen dialect maar meer een soort volkstaal, doorspekt met bargoens en grappige uitdrukkingen. Het is een taal zonder grammatica, die wordt geschreven zoals ze wordt uitgesproken. Het strine wordt zonder veel variaties in het gehele land gesproken, en ook het idioom verschilt nauwelijks van streek tot streek. Er bestaat wel een significant verschil in het taalgebruik tussen de outback en het ‘beschaafde zuiden’: Probeer een vrouw in Sydney dus maar geen Sheila te noemen....
De Australische woordenschat bevat ook veel woorden van aboriginal-afkomst en tevens neologismen die bepaalde Australische verschijnselen aanduiden. Ook zijn er veel woorden die in Australië een andere betekenis hebben dan in het Engels en worden veel woorden afgekort.

Enkele voorbeelden daarvan zijn:

Let's hit the frog and toad	- Let's get on the road
Oweryerdoon, orrite?	- How are you doing, alright?
Emma Chisit?	- How much is it?
Egg nishner	- Air conditioner
Scettin' lairder	- It's getting louder

Nog een tip om goed Strine te spreken en te begrijpen is om een lang word in te korten en er een klinker achter te plakken. Zo wordt  barbecue, ‘barbie’ en afternoon wordt ‘avro’.
Voor het geval je je echt helemaal wil verdiepen in deze grappige taal hier een aantal linken naar hele leuke sites over Australië en zijn taal:

http://goaustralia.about.com/cs/language/a/aussiespeak.htm
http://www.koalanet.com.au/australian-slang.html
http://www.backstump.nl/backstump-down-under-abc-slang.html